1. رتبه واقعی من چند است؟
سوالی که ممکن است مطرح شود این است که رتبه‌ای که در کارنامه مشاهده می‌شود نشان دهنده چیست؟ از کجا به دست می‌آید و کاربرد آن چیست؟
رتبه ای که در کارنامه‌تان می‌بینید رتبه‌ای است که شما بین تمام شرکت‌کنندگان آن گروه و در آن گرایش کسب کرده‌اید.
اگر می‌پرسید رتبه چه‌طور محاسبه می‌شود باید گفت از طریق تراز شما. یعنی تک تک تراز شرکت کننده ها حساب می‌شود و کسی که ترازش بالاتر است رتبه یک، بعدی رتبه 2 و ... . اما این که تراز چیست و چگونه حساب می شود در ادامه خواهد آمد.
اما باید توجه کنید که این رتبه واقعی شما نیست. به خصوص زمانی که گرایش های شما بیشتر است، به مراتب رتبه شما هم پایین تر خواهد بود. در واقع اطلاع از رتبه واقعی شما این کمک را خواهد کرد تا در رشته هایی که ممکن است فکر کنید قبول نمی شوید، به دلیل این که رتبه شما پایین تر از آن چیزی است که در کارنامه می بینید، احتمال قبولی شما در آن رشته بالا می رود.
مثال ساده تر این که فرض کنید دو داوطلب داریم که یکی در گرایش A، رتبه اش 199 است و دیگری در همان گرایش رتبه اش 200 است؛ با این تفاوت که آن فردی که در گرایش A رتبه 199 است، در گرایش Bرتبه اش 60 شده است. طبیعاتا آن فرد گرایشی را انتخاب می کند که رتبه اش 60 شده و یک ظرفیت خالی ایجاد می شود.
به همین علت مثلا در رشته مدیریت که هفت گرایش دارد، با یک انتخاب، 6 فضای خالی ایجاد می‌شود و این میتواند در قبولی شما خیلی موثر است.
اینکه خیلی برخلاف انتظارشان قبول می شوند به این دلیل است که ظرفیت‌های خالی زیادی وجود دارد و این ظرفیت ها کمک کننده هستند.
2. تراز چیست و چطور حساب می‌شود؟
تراز یک مفهوم آماری است و ما در اینجا نمی خواهیم وارد بحث آماری آن شویم. اساس تراز بر فاصله شما از میانگین داوطلبان و همچنین پراکندگی آنان قرار داده شده است.
به عنوان مثال فرض کنید شما امتحانی می‌دهید و نمره شما 15.5 می‌شود. تصمیم گیری در مورد اینکه 15.5 رتبه خوبی است یا نه، به دو عامل بستگی دارد؛ 1. میانگین نمره بچه های کلاس و 2. پراکندگی آن‌ها. فرض کنید مانگین کلاس 14 بوده و 90 درصد هم نمره‌هایشان بین 13 تا 15 است. طبیعاتا این نمره برای شما خیلی خوب نیست.
ولی فرض کنید میانگین کلاس 11.5 و 90 درصد کلاس هم نمره‌شان بین 10 تا 13 است، در این شرایط نمره‌ی 15 برای شما خیلی خوب است. تراز هم به همین صورت است. یعنی اول درصد شما را در این درس نسبت به میانگین حساب می‌کنند. در این فرمول پراکندگی داوطلبان هم دخالت داده می‌شود. هرچه نمره تراز شما بیشتر باشد، نمره شما هم پایین تر و بهتر می‌شود.
3. آموزش محور چیست؟
این سوالی است که ممکن است برای خیلی ها به وجود بیاید. این که این گزینه را انتخاب کنند یا نه!
دوره آموزش محور به عبارت ساده یعنی این که شما در آن پایان نامه کارشناسی ارشد ندارید. این موضوع هم میتواند نقطه قوت باشد و هم نقطه ضعف. نقطه قوت آن این است که استرس های پایان نامه را ندارید، احتمالا یک سال زودتر فارغ التحصیل و سریع تر هم جذب بازار کار می شوید.
از جمله نکات منفی آن این است که اگر قصد ادامه تحصیل در مقطع دکتری ، چه در ایران و چه در خارج داشته باشد باشید، پایان نامه خیلی می تواند به شما کمک کند. چون معمولا دانشجوها می توانند از پایان نامه هایشان مقاله در بیاورند و این می تواند به پذیرش در مقطع دکترا کمک کند.
4. دوره آموزش محور را انتخاب کنم دکترا قبول نمی‌شوم؟
این باور اشتباهی است که دانشجویی که دوره آموزش محور را گذارنده است نمی‌تواند در مقطع دکترا قبول شود. دوره دکترا پژوهش محور است. معمولا یکی از ملاک های انتخاب دانشجو برای دکترا این است که مقاله داشته و کار پژوهشی انجام داده باشند.
سوالی که اینجا مطرح می‌شود این است که من که پایان نامه ندارم دکترا قبول نمی‌شوم؟ این اشتباه است. داشتن چند مقاله علمی پژوهشی و ISI میتواند به شما کمک کند تا در مقطع دکترا قبول شوید.
5. دوره‌های مجازی چگونه هستند؟
همین طور که از اسم‌شان مشخص است عمدتا مبتنی بر اینترنت و مولتی مدیا هستند. این موضع هم نکات مثبت و منفی دارد. نکته مثبت آن این است که شما نیازی به رفت و آمد ندارید و اگر شاغل هستید می‌توانید زمان را مدیریت کنید و حتی میتواند در یادگیری شما هم تاثیر داشته باشد.
اما نقطه ضعف آن این است که برخی دانشجویان نوع یادگیری‌شان به نحوی است که باید در فضای فیزیکی کلاس حضور داشته باشند. همچنین سرمایه اجتماعی شما در کلاس، برای تعامل و گرفتن جزوه و... بیشتر است. نکته سوم هم این که تاثیر استاد در این دوره کمتر است و یادگیری به خود دانشجو محول می‌شود.
اما همه این نقطه ضعفها باعث نمی‌شود بگوییم کسانی که در دوره مجازی درس می‌خوانند یادگیری‌شان ضعف دارد.
به عنوان مثال دانشگاه غیرانتفاعی مهر البرز که به صورت مجازی در رشته مدیریت دانشجو می‌گیرد بسیار قوی فعالیت می‌کند؛ به نحوی که با خیلی از دانشگاه‌هایی که به صورت حضوری دانشجو می‌گیرند، رقابت می‌کند.
اما اینجا این سوال مطرح می‌شود که چه کسانی دوره‌های مجازی را انتخاب می‌کنند؟ شما با توجه به رتبه خود متوجه خواهید شد که آیا احتمال قبولی شما در دوره مجازی وجود دارد یا نه. انتخاب دوره‌های مجازی در زمانی که شما نمی‌توانید انتخاب بهتری داشته باشید مفید خواهد بود. اساتید دوره‌های مجازی ـ حداقل در رشته‌های مجازی که من اطلاع دارم ـ اساتید خیلی خوبی هستند. اساتید دانشگاه‌های مهر البرز، شهید بهشتی و دانشگاه تهران همان اساتیدی هستند که در دوره‌های حضوری تدریس می‌کنند.
6. روزانه انتخاب کنم یا شبانه؟
خیلی از داوطلب ها وقتی رتبه شان در حدود خاصی قرار دارد این سوال برای شان پیش می آید که روزانه شهرستان را انتخاب کنند یا شبانه تهران؟ این ممکن است سوال خیلی‌ها باشد. در این جا هم نقاط ضعف و قوت مسئله را بیان می‌کنم.
وقتی شما در شبانه تهران تحصیل می کنید، یعنی شما دارید در دانشگاهی تحصیل می کنید که اساتید مطرح تهران در آن تدریس می کنند. یعنی این طور نیست که دوره های شبانه را به استادان دیگر بسپارند. حتی احتمالا شما با دانشجویان دوره‌های روزانه کلاس می‌روید و از لحاظ آموزشی هیچ تفاوتی بین دو دوره روزانه و شبانه وجود ندارد.
نقطه قوت دیگر این دوره این است که اگر شما در تهران شاغل هستید و بخواهید به روزانه شهرستان بروید، ممکن است شغل خود را از دست داده یا دائم در سفر باشید. پس دوره شبانه به شما کمک می کند تا در کنار درس، شغل تان را هم از دست ندهید.
اما نقطه ضعف دوره شبانه چیست؟ طبیعتا هزینه‌هاست که پرداخت این هزینه برای خیلی ها ممکن است امکان پذیر نباشد.
و اما در مورد دوره های روزانه‌ی شهرستان! اولین مزیت دوره های روزانه این است که نیازی به پرداخت هزینه نیست. دیگر مزیت آن این است که شما از فضای تهران دور می شوید و این در نهایت می تواند مثبت باشد. سومین ویژگی آن این است که شما می توانید یک زندگی جمعی را تجربه کنید. کسانی که در شهرستان تحصیل کرده اند هیچ وقت از این دوره تحصیلی خود به بدی یاد نمی کنند.
نکته چهارم هم این که خیلی از بار افزایش ظرفیت های پذیرش دکترا، به دانشگاه های شهرستان هم کشیده شده است. وقتی که شما در دانشگاه شهرستان درس می خوانید، استادها شما را خواهند شناخت و احتمال قبولی شما در مقطع دکترای همان دانشگاه زیادتر شود. یعنی شما می توانید برای ورود به دکترا در همان دانشگاه برنامه‌ریزی کنید.
7. رتبه ی من بالا شده؛ چه رشته هایی را انتخاب کنم؟
وقتی رتبه‌ی شما بالا می‌شود، شما دو راه برای انتخاب دارید. اولین راه این است که انتخاب رشته را تا آن کف قابل قبول‌تان انجام دهید؛ یعنی آن رشته‌هایی که علاقمندید را انتخاب کنید و اگر امسال قبول نشدید، سال آینده دوباره در آزمون شرکت کنید.
این تصمیم گیری هم نکات مثبت و منفی دارد. نکته مثبت آن این است که ممکن است خیلی‌ها بخواهند تنها در دوره روزانه دانشگاه‌های تهران درس بخوانند. طبیعتا شما دارید ریسک می‌کنید؛ این ریسک میتواند مثبت باشد یا منفی. نقطه قوتی که این انتخاب دارد این است که شما یک سال خوانده‌اید و با درس‌ها آشنا هستید؛ اگر بتوانید روی این سرمایه گذاری کنید و برای سال بعد نقاط ضعف تان را برطرف کنید، می‌توانید به خواسته خود برسید. من خیلی از داوطلب ها را می شناسم که انتخاب رشته نکردند ، یک سال با پشتکار زیاد خواندند و سال بعد رتبه شان به مراتب بهتر شد.
اما نباید از این نکته غافل شد که کسانی هم بودند که نتیجه مطلوبی نگرفتند. مثلا اگر شما در جلسه کنکور دچار استرس می‌شوید و نمی‌توانید استرس خودتان را کنترل کنید، من پیشنهاد می‌کنم همین امسال انتخاب رشته تان را انجام دهید و وارد دانشگاه شوید.
انصراف از دوره دوم یا شبانه برای شما مشکلی پیش نمی‌آورد، اما اگر از دوره روزانه انصراف دهید سال آینده نمی‌توانید کنکور دهید
راه دوم این است که شما بیایید به ترتیب انتخاب رشته کنید، شبانه ها را بزنید و بر حسب خواسته ها و اولویت های خود، رشته ها را بچنید و ان شاءالله که قبول شوید.
8. انصراف از نوبت دوم یا شبانه؟
انصراف از دوره دوم یا شبانه برای شما مشکلی پیش نمی‌آورد. یعنی این میتواند برای شما یک راه کار باشد که همزمان که در دوره شبانه درس می‌خوانید، سال آینده هم در کنکور شرکت کنید. بنابراین انصراف شما از دوره شبانه، برای شما تاثیر منفی ندارد و شما با انصراف از دوره شبانه می‌توانید مجددا در آزمون ارشد شرکت کنید.
اما اگر از دوره روزانه انصراف دهید، مطلقا سال آینده نمی‌توانید در کنکور شرکت کنید.
9. دانشگاه‌ها خوابگاه می‌دهند؟
ممکن است خیلی از دانشگاه بگویند که خوابگاهی در اختیار دانشجویان ارشد قرار نمی‌دهند. این دانشگاه‌ها معمولا در حدود 60 – 70 درصد مواقع، خوابگاه در اختیار دانشجویان قرار می دهند. نکته اصلی این است که شما بر اساس خوابگاه دادن و ندادن دانشگاه ها، انتخاب رشته نکنید و دیگر پارامترها را نیز در نظر بگیرید. در بدترین حالت این است که شما در خوابگاه خودگردان ساکن می‌شوید.
10. مصاحبه دانشگاه شاهد چگونه است؟
دانشگاه شاهد یکی از دانشگاه های خیلی خوب تهران است که اساتید خیلی خوبی هم در اختیار دارد. شاید بعضی از بچه ها فکر کنند چون این دانشگاه مصاحبه دارد نباید آن را انتخاب کنند. به نظر من بچه هایی که این طور فکر می‌کنند، فرصت تحصیل در یک دانشگاه خیلی خوب را از دست می‌دهند.
دانشگاه شاهد دانشگاهی است که در کنار آزمون، مصاحبه هم دارد. مصاحبه این دانشگاه خیلی سنگین نیست. مصاحبه بیشتر عقیدتی است و حداقل التزامات شما پرسیده می‌شود و طبیعاتا سوالاتی است که هر فردی باید بلد باشد. وارد بحث مصاحبه نمی‌شویم ولی مصاحبه‌ی معقول و منطقی‌ای است.
اما اگر هم در مصاحبه دانشگاه شاهد قبول نشدید، انتخاب‌های بعدی شما بررسی می‌شود و این طور نیست که انتخاب های بعدی شما لحاظ نشود.
11. رتبه اول‌های کارشناسی چگونه انتخاب رشته می‌کنند؟
یدر هر رشته معمولا یک ظرفیت خالی در نظر گرفته می‌شود، که در دفترچه تعداد آن ذکر شده، به رتبه های اولی که در ورودی های خود و در آن رشته رتبه اول هستند ، میتواند از این ظرفیت رتبه استفاده کنند. این دانشجوها اگر در کنکورشان هم نتیجه خوبی نگرفته باشند، به مراتب می‌توانند رشته‌های بهتری را انتخاب کنند.
12.آیا معدل در پذیرش ما تاثیری دارد؟
بله.معدل شما 20 درصد در فرایند رتبه و انتخاب رشته تان تاثیرگزار خواهد بود.
13. داوطلبانی که در رشته دو هم شرکت کرده اند چگونه انتخاب رشته کنند؟
طبیعتا شما در دوره کارشناسی ارشد مجاز به شرکت در دو رشته هستید. اگر در رشته دوم هم شرکت کردید و مجاز به انتخاب رشته شدید و رتبه کسب کردید، ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که کدام رشته را اول وارد کنید و کدام رشته را دوم؟ فرقی نمی‌کند. چه رشته اول را بزنید و چه رشته دوم، به ترتیب انتخاب هایتان لحاظ می‌شود.
هر دو رشته را باهم باید انتخاب کنیم؟ بله، شما صدتا حق انتخاب رشته دارید که در این صدتا می‌توانید ترکیبی از رشته اول و دوم را داشته باشید.
تاکید می‌کنم آن رشته ای که اولویت بیشتری دارد را بالاتر بزنید؛ بعد بیایید سراغ انتخاب های دوم و سوم و... . یعنی باید انتخاب اول‌تان برای شما مطلوب‌تر از انتخاب دهم‌تان باشد. اگر انتخاب دهم شما مطلوب تر از انتخاب اول شما باشد، دارید اشتباه می‌کنید. یعنی هرچه انتخاب‌های شما بالاتر می‌رود باید اولویت‌های شما هم کمتر شود.
14. آیا رشد ظرفیت ارشد در قبولی موثر است؟
هرساله در کنکور کارشناسی ارشد ظرفیت ها اضافه‌تر می‌شود. این افزایش ظرفیت خیلی تاثیر زیادی دارد. اگر یک ظرفیت اضافه شود ممکن است 7 – 8 قبولی بالاتر بیاید. یعنی اندکی تغییر در ظرفیت‌ها خروجی بیشتر خواهد داشت. به عنوان مثال در سال‌ها قبل فردی در رشته مدیریت با رتبه 400 امکان داشت در هیچ جایی در دوره روزانه تهران پذیرفته نشود، اما الان شما می‌بینید با افزایش ظرفیت احتمال قبولی زیاد است. با اینکه ممکن است در دانشگاه تهران حداکثر 50 ظرفیت اضافه شده باشد، اما این 50 ظرفیت تاثیرش به مراتب بیشتر از 50 تاست و می‌توانم ادعا کنم تا 100 نفر هم روی قبولی بچه‌ها تاثیر بگذارد.
15. در زمان ثبت نام پیام نور را انتخاب نکرده‌ام، چه کار کنم؟
ممکن است این سوال پیش بیاید که من در زمان ثبت نام، پیام نور را انتخاب نکرده ام، رتبه‌ی خوبی هم نیاورده‌ام و حالا باید چه کار کنم؟ پاسخ من به این دوستان این است که شما می‌توانید به سایت سازمان سنجش مراجعه و یک حساب پیام نور خریداری کنید. اگر این خرید را انجام دادید حق انتخاب پیام نور، غیرانتفاعی و مجازی را خواهید داشت.
16. پذیرش در ظرفیت نیمسال دوم چگونه است؟
خیلی از دانشگاه ها ممکن است شما را در ورودی مهر قبول نکنند و برای ورودی بهمن بپذیرند. خب این هم میتواند نقاط ضعف و قوت داشته باشد.
نکته‌ی مثبت آن این است که بچه های می‌توانند از این فرصت استفاده کنند که آن‌هایی که رتبه‌های خوب هستند بروند سراغ ورودی مهر دانشگاه‌های دیگر. یعنی این که ممکن است کسی بگوید من حتما باید مهر به دانشگاه بروم و اگر دانشگاه تهران نشد می‌روم تربیت مدرس. به همین خاطر این نوبت بهمن میتواند برای کسی که رتبه‌ی پایین تری دارد یک امتیاز مثبت باشد و احتمال قبولی‌شان را بالا ببرد.
اما نکته منفی در این است که 6 ماه معطل می‌شوید و تحصیلات شما از بهمن آغاز می‌شود. با این حال می‌توانید در این 6 ماه زبان‌تان را قوی کنید، درس‌هایی که در دوره ارشد ارائه می‌شوند را مرور کنید و ... . یعنی آن‌چنان ضرر هم نمی‌کنید.
17. شرایط تحصیل در پردیس دانشگاه‌ها به چه شکل است؟
دانشگاه‌هایی هستند که محل تحصیل‌شان پردیس‌های شهرستان است. مثلا دانشگاه تهران پردیس قم و دانشگاه علم و صنعت پردیس نوشهر را دارند. این مورد نیز میتواند نکات مثبت و منفی داشته باشد.
نکته مثبت این پردیس ها این است که شما می‌توانید با یک رتبه ضعیف تر بروید در یک برند بهتری تحصیل کنید. موقعی که شما از پردیس قم دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل می‌شوید، در مدرک شما نام دانشگاه تهران ذکر می‌شود که یک نکته مثبت است. اساتید پردیس‌ها هم فرق آن‌چنانی ندارند و چه بسا در پردیس‌هایی که به تهران نزدیک‌ترند، همان استادهای دانشگاه تهران تدریس می‌کنند.
18. در دوره های مجازی شرکت کنم یا غیرانتفاعی؟
این سوالی است که معمولا برای دانشجوها پیش می‌آید که مجازی دانشگاه تهران را بزنم یا مثلا پیام نور قزوین؟ این سوال پاسخ قطعی ندارد، اما اگر شما شاغل هستید و بعد مسافت برای شما مهم است، شاید مجازی بهتر از پیام نور باشد. همین‌طور که تاکید کردم خیلی جاها اساتید دوره‌های مجازی همان اساتید دوره‌های روزانه هستند.
اما غیرانتفاعی برای چه کسانی میتواند مناسب باشد؟ برای کسانی که به دنبال این هستند که پایان نامه داشته باشند و کار علمی انجام دهند. چون خیلی از غیرانتفاعی ها آموزش محور نیستند و دانشجو کار پژوهشی و پایان نامه انجام می‌دهد. این میتواند یک امتیاز مثبت باشد.
19. برای ادامه تحصیل در دوره دکترای خارج از کشور چه‌کار کنم؟
اولین پارامتری که در پذیرش شما در دوره دکتری خارج از کشور موثر است، نمره‌ی زبان شماست. یعنی اگر واقعا می‌خواهید در دوره دکترای خارج از کشور تحصیل کنید، باید زبان‌تان را قوی کنید و نمره تافل خوبی بگیرید. چه بسا من کسانی را دیده‌ام که مقالات علمی پژوهشی خیلی زیادی دارند اما به علت نمره پایین زبان پذیرفته نشدند. دومین عامل تاثیرگذار، معدل دیپلم، لیسانس و ارشد شماست که میتواند در پذیرش شما موثر باشد. عامل سوم هم مقالات علمی پژوهشی است. مقالات زیاد نیز میتواند در پذیرش شما در دوره‌های دکتری خارج کشور موثر باشد.
داوطلبان عزیز جهت کسب اطلاعات بیشتر و اخذ مشاوره کامل در مورد فرایند انتخاب رشته با مرکز مشاوره سبزتدریس تماس بگیرند.